6. شيخ بايزيد بسطامی، قدّس سرّه
ابويزيد طيفور بن عيسی بن آدم بن سروشان ملقب به «سلطان العارفين» در عصر خويش يگانۀ روزگار و از خلفای بزرگ امام جعفر صادق بوده است. جدّش از آتش پرستی به دين اسلام گرويده و از اقران يحيی بن معاذ رازی از فضلای قرن سوم بود. بايزيد مدّت سی سال به مجاهدت و رياضت مشغول بود و پيران بسياری را خدمت کرد تا بدانجا رسيد که جنيد در بارۀ وی گفت: بايزيد در ميان ما چون جبرئيل در ميان فرشتگان است.
يحيی بن معاذ بدو نوشت که من از بسيار نوشيدن بادۀ محبت مست شدهام، بايزيد در پاسخ نوشت: ديگری را جز تو چاره چيست که دريا دريا از اين باده نوشيده و هنوز تشنه کام است ؟ خود چنين گويد که: شبی در محراب پايم را دراز کرده بودم، آوازی شنيدم که هر که با پادشاهان نشيند، شايسته است شرط ادب نگاهدارد. وفاتش در سال 261 و به قولی 264 هجری اتفاق افتاده است. و به قول صاحب شذرات هنگام وفات 73 ساله بوده است.
از سخنان اوست: خدا را به خدا و جز وی را به نور او شناختم و نيز گويد: « الدنيا لإهلها غرورٌ فی غرور و الآخرة لإهلها سرورٌ فی سرور و محبت الله لإهل محبته نورٌ علی نور».